Í þjóðaratkvæðagreiðslu um nýja stjórnarskrá 2012 lýstu 83% kjósenda stuðningi við að náttúruauðlindir sem ekki eru í einkaeigu yrðu lýstar þjóðareign.

Nýja stjórnarskráin (34. gr.) tryggir eignarhald þjóðarinnar á öllum sameiginlegum auðlindum landsins um aldur og ævi. Ekki aðeins fiskveiðiauðlindinni. Séð er til þess að arðurinn af sameiginlegum auðlindum renni í sjóði almennings en ekki í vasa örfárra. Nýja stjórnarskráin kveður á um að sameiginlegar auðlindir landsmanna skuli aldrei seldar né leigðar til afnota á undirverði og að jafnræði og sjálfbærni ráði för við nýtingu þeirra.

„Með lögum skal kveðið á um vernd dýra gegn illri meðferð og dýrategunda í útrýmingarhættu“. – Svo segir í nýju stjórnarskránni (36. gr.)

Í núgildandi stjórnarskrá eru dýrin okkar hvergi nefnd. Ákvæði um vernd dýra er hins vegar að finna í stjórnarskrám sumra annarra ríkja, svo sem Þýskalands. Þá eru kröfur uppi í ýmsum ríkjum um að vernd dýra verði tryggð í stjórnarskrá. Þegar eru í gildi dýraverndunarlög og greininni um vernd dýra í nýju stjórnarskránni er fyrst og fremst ætlað að hafa þau réttaráhrif að árétta lögin og styrkja þau. 

Í þjóðaratkvæðagreiðslu um nýja stjórnarskrá 2012 lýstu 66,5% kjósenda stuðningi við jafnt vægi atkvæða alls staðar af að landinu.

Í nýju stjórnarskránni segir í 39. grein Alþingiskosningar: „Atkvæði kjósenda alls staðar á landinu vega jafnt.“ Öðruvísi getur það ekki verið í nútímalegri stjórnarskrá. Einn maður eitt atkvæði er ein af grunnstoðum lýðræðislegs skipulags og jafnréttis borgaranna.

Nýja stjórnarskráin felur í sér nýtt ákvæði um að mannhelgi sé tryggt og um vernd gegn hvers kyns ofbeldi, þ.m.t. kynferðisofbeldi. Ísland hefur undirgengist sáttmála og samninga Sameinuðu þjóðanna til að uppræta kynbundið ofbeldi. Þrátt fyrir það hefur íslenskum stjórnvöldum verið legið á hálsi fyrir að taka ekki nógu hart á kynbundnu ofbeldi sem er samfélagsmein hér sem og í öðrum löndum. Nýja ákvæðið er árétting á mikilvægi jafnræðisreglunnar á sviði kynjajafnréttis og leggur enn afdráttarlausari skyldur á ríkið til að grípa til sérstakra aðgerða á þessu sviði.

Heilbrigðisréttarákvæði nýju stjórnarskrárinnar hefur þau megináhrif að heilbrigðiskerfið í heild sinni verður sett meira í forgang í samfélaginu okkar vegna afdráttarlausara og ítarlegra orðalags í ákvæðinu.

Má segja að ákvæði nýju stjórnarskrárinnar um rétt til heilsu hafi þrenns konar tilgang.

Í fyrsta lagi hafa þau það hlutverk að ramma inn réttindi í stjórnarskrá sem nú þegar eru til staðar. Þannig getur fólk áttað sig betur á því hvaða réttindi það hefur í raun enda eiga stjórnarskrár að vera skýrar og fjalla um stjórnskipun landsins og mannréttindi fólksins.

Í öðru lagi verður rétti til heilbrigðisþjónustu og heilsu gerður hærra undir höfði með því að ramma hann inn og orða með skýrum hætti í æðstu lögum landsins. Rétturinn til heilsu og fullnægjandi, viðeigandi og aðgengilegrar heilbrigðisþjónustu verður sterkari sem þýðir að það megi ekki skerða þennan rétt í stundarbrjálaði pólitíkurinnar.

Í þriðja lagi þá segir að það skuli meta líkamlega heilsu til jafns á við andlega heilsu. Vitundarvakning á síðastliðnum áratugum um það að tengslin á milli líkamlegrar og andlegrar heilsu séu órjúfanleg sýnir nauðsyn þess að nálgast málefni sem tengjast heilsunni á heildstæðan hátt. Með því að hafa ákvæði í stjórnarskránni sem tekur af allan vafa, að geðheilsa falli undir „rétt til heilsu“, neyðist ríkisstjórnin og Alþingi til að forgangsraða verkefnum og fé í málaflokkinn.